نتانیاهو: فقط من مخالف توافق اتمی بودم، فقط ارتش اسرائیل آماده جنگ با ایران است

نخست‌وزیر اسرائیل می‌گوید در زمان انجام مذاکرات اتمی در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما، او تنها رهبر یک کشور مخالف این توافق بود و «یک‌تنه برای جلوگیری از آن جنگیده است».

به گزارش رسانه‌های اسرائیلی بنیامین نتانیاهو، ۲۳ تیر ماه در جریان یک سخنرانی برای اعضای «دانشکده امنیت ملی» در عین حال گفته «ارتش اسرائیل، تنها ارتشی‌ست که آماده جنگ با ایران است».

او در بخشی از سخنانش اظهار کرده که برای جلوگیری از توافق اتمی «علیه تمامی قدرت‌های [جهانی] و رئیس‌جمهوری ایالات متحده جنگیده است».

به گفته نتانیاهو تنها نتیجه «برجام» این بود که اسرائیل را به کشورهای اصلی عرب نزدیک کرد.

نخست‌وزیر اسرائیل می‌گوید وقتی توافق اتمی شکل می‌گرفت «فکر می‌کردم این توافق نه تنها جلوی حرکت آن‌ها (ایران) به‌سوی زرادخانه هسته‌ای را نمی‌گیرد، بلکه صدها میلیارد دلار پول هم به آن‌ها می‌دهد که هزینه ایران نخواهند کرد، بلکه هزینه امپراتوری خود می‌کنند».

نتانیاهو ادامه داده است: «امروز می‌توانید قضاوت کنید که آیا حق با ما بود یا نه، اول باید جلویش را گرفت» و سپس افزوده «در این لحظه ارتش اسرائیل تنها ارتشی‌‌ست که آماده جنگ با ایران است».

بنیامین نتانیاهو از سرسخت‌ترین مخالفان مذاکرات اتمی حتی برای بیان نقطه نظرات خود راهی کنگره آمریکا نیز شده بود. جمهوری‌خواهان به‌طور گسترده‌ای مخالف توافق اتمی بودند.

نتانیاهو توافق اتمی را «اشتباه تاریخی» توصیف کرده بود. اما دولت اوباما می‌گفت این توافق به‌طور مشخصی در مسیر حرکت ایران به سوی تولید سلاح هسته‌ای مانع ایجاد می‌کند. تهران تلاش برای رسیدن به سلاح هسته‌ای را رد کرده است.

در نهایت در سال ۲۰۱۶ دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری‌خواه، و چهره مخالف توافق اتمی، به ریاست‌جمهوری آمریکا رسید و در بهار سال گذشته دولت خود را از «برجام» خارج کرد.

در هفته‌های گذشته تنش‌ها میان ایران و آمریکا به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته‌است و گمانه‌زنی‌ها از وقوع یک درگیری نظامی نیز بالا گرفته‌است.

روز یک‌شنبه رهبران سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای خواستار گفت‌وگو و پایان دادن به تنش بر سر برنامه هسته‌ای ایران شدند. آن‌ها همچنین از اقدام جمهوری اسلامی در توقف برخی تعهدات هسته‌ای خود «به شدت ابراز نگرانی» کردند.

ظریف وارد نیویورک شد؛ «صدور روادید با تائید پومپئو انجام شد»

آقای ظریف در نیویورک با گروه کوچکی از رسانه‌ها از جمله خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، گفت‌وگو کرده‌است

وزیر خارجه ایران، شامگاه یک‌شنبه به‌وقت ایران، برای شرکت در نشست شورای اقتصادی اجتماعی ملل متحد وارد نیویورک شد. رویترز به نقل از منابع خبری گزارش داده وزیر خارجه آمریکا اجازه صدور روادید برای محمد جواد ظریف را داده‌است.

محمد جواد ظریف در بدو ورود به نیویورک به خبرگزاری دولتی «ایرنا» گفته تهران «میز مذاکره را ترک نکرده» بلکه ایالات متحده است که با ترک «برجام» از گفت‌وگوها خارج شده و «اکنون هم به آمریکا مرتبط است که به میز مذاکره بازگردد یا خیر».

دولت دونالد ترامپ سال پیش از توافق اتمی شکل‌گرفته در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما خارج شد. ترامپ این توافق را «ناکارآمد» می‌داند و خواستار دستیابی به «توافق بهتر» و «گسترده‌تر» با جمهوری اسلامی شده‌است. او در عین حال گفته حاضر است «بدون پیش‌شرط» با رهبران جمهوری اسلامی مذاکره کند.

طی بازه زمانی یک سال گذشته، تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته‌است و حتی گفته شد محمد جواد ظریف نیز به فهرست تحریم‌شدگان اضافه می‌شود؛ موضوعی که به‌نظر می‌رسد فعلا متوقف شده‌است.

خبرگزاری رویترز می‌گوید اگر ایالات متحده صدور روادید برای آقای ظریف را نمی‌پذیرفت، به‌معنی این بود که فشارها و اقدامات برای منزوی کردن هرچه بیشتر جمهوری اسلامی ادامه دارد.

دو منبع خبری که نامشان فاش نشده به این خبرگزاری گفته‌اند مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریک، خود، صدور روادید را تائید کرده‌است.

وزارت خارجه آمریکا هنوز واکنشی به این گزارش نشان نداده‌است.

با همه این‌ها هیچ گزارش رسمی و مشخصی از احتمال دیدار یا گفت‌وگو بین مقام‌های دو کشور نیز منتشر نشده‌است.

سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ۲۳ تیر ماه گفته بود «ایران هیچ مذاکره‌ای با مقامات آمریکا در هیچ سطحی ندارد». برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران نیز ۱۹ تیر ماه تاکید کرده بود، در حال حاضر کانال ارتباطی بین دولت ترامپ و تهران وجود ندارد.

ظریف روز یک‌شنبه در پاسخ به پرسش رادیو تلویزیون دولتی ایران مبنی بر احتمال انجام «دیدارهای دوجانبه با اعضای کنگره» گفته: فعلا دیدارهای دوجانبه در چارچوب برنامه ملل متحد طراحی شده است.

همزمان با سفر وزیر خارجه ایران به نیویورک و در ادامه تنش‌های فزاینده بین ایران و آمریکا، رهبران سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان، که در مذاکرات اتمی حضور داشتند در بیانیه‌ای خواستار گفت‌وگو و پایان دادن به تنش بر سر برنامه هسته‌ای ایران شدند.

در متن این بیانیه در پیوند با تنش‌‌های اخیر آمده‌است «میزان خطر به اندازه‌ای است که لازم است همه طرف‌ها آتش‌بس داده و درباره عواقب اقدامات‌شان تأمل کنند».

در همان روز حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، گفت تهران معتقد به مذاکره است و «شروط» گفت‌وگو با آمریکا شامل «لغو تحریم‌ها، پایان فشار اقتصادی و بازگشت به برجام» می‌شود.

آقای ظریف نیز اظهارات مشابهی را در نیویورک مطرح کرده‌است.

البته رهبر جمهوری اسلامی، که تصمیم‌گیرنده نهایی در سیاست‌های کلانی مانند مذاکره با آمریکا است، پیشتر چنین مذاکره‌ای را رد کرده بود. طی روزهای گذشته نیز او سخن تازه‌ای در مورد تمایل به صورت‌گرفتن مذاکرات مطرح نکرده‌است.

رویترز، خبرگزاری آلمان

واکنش پومپئو به اظهارات روحانی در مورد مذاکره در صورت رفع تحریم‌ها

پومپئو می‌گوید سخان روحانی «همان پیشنهادی‌ست که او به جان کری و باراک اوباما داده بود»

مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، با تاکید بر این‌که دونالد ترامپ تصمیم نهایی در مورد مذاکره با ایران را خواهد گرفت، اما می‌گوید سخنان اخیر رئیس‌جمهوری ایران «همان پیشنهادی‌ست که او به کری و اوباما ارائه کرده بود».

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، ۲۳ تیر ماه در نشستی در استان خراسان شمالی گفته بود «[آمریکا] از زورگویی دست بردارد، ما همیشه آماده‌ایم برای مذاکره؛ همیشه؛ همین ساعت؛ همین لحظه. شما دست بردارید از ظلم‌تان، دست بردارید از تجاوزتان دست بردارید از تحریم‌تان، پای میز برگردید پای منطق پای عدل، ما آماده‌ایم. ما اهل منطقیم ما اهل عقلانیتیم».

آقای روحانی البته پیشتر نیز اظهارات کم‌وبیش مشابهی را در مورد مذاکره با آمریکا در صورت بازگشت به آن‌چه او «عقلانیت» توصیف کرده و یا رفع تحریم‌ها و اجرای «برجام» مطرح کرده بود.

از سوی دیگر اما رهبر جمهوری اسلامی، راس هرم سیاسی و تصمیم‌گیرنده نهایی در مورد مسائلی مانند مذاکره با آمریکا، اساسا گفت‌وگو با دولت ترامپ را رد کرده است. او حتی می‌گوید «نقض» برجام توسط آمریکا از همان دولت باراک اوباما آغاز شد.

مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در مصاحبه‌ای تلفنی با روزنامه واشینگتن‌پست در ۲۳ تیر ماه، گفته است «رئیس‌جمهوری ترامپ است که در نهایت تصمیم خواهد گرفت. اما این همان مسیر نازلی‌ست که دولت پیشین رفته، و [به توافق اتمی با ایران] منجر شد. در حالی که در این دولت، هم رئیس‌جمهوری و هم من معتقد هستیم آن توافق فاجعه‌بار بود».

آقای پومپئو می‌گوید سخان روحانی «همان پیشنهادی‌ست که او به جان کری و باراک اوباما داده بود».

جان کری، وزیر خارجه دولت باراک اوباما، نقش اصلی در مذاکرات با محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، و دستیابی به «برجام» را داشت.

«فاجعه‌بار» توصیف کردن توافق اتمی از سوی آقای پومپئو یا آقای ترامپ البته تازگی ندارد و هر دو همواره از منتقدان سرسخت «برجام» بودند.

دونالد ترامپ گفته حاضر است برای رسیدن به «توافقی بهتر»، بدون پیش‌شرط با رهبران ایران مذاکره کند. مایک پومپئو پیشتر ۱۲ خواسته را برای دستیابی به یک توافق نهایی با جمهوری اسلامی تعیین کرده بود که از سوی بسیاری از ناظران به معنی تغییراتی بنیادین در سازوکار سیاسی فعلی در ایران است. این خواسته‌ها از توقف برنامه موشکی، تا تهدیدهای سایبری، توقف حمایت از گروه‌های نیابتی و شبه‌نظامی، تا ارائه کامل جزئیات نظامی برنامه هسته‌ای، بازرسی بدون محدودیت آژانس، خروج از سوریه و موارد دیگر را در بر می‌گرفت.

دولت آمریکا بارها تاکید کرده به‌دنبال «تغییر رفتار» جمهوری اسلامی‌ست. ترامپ نیز چندی پیش در جریان نشست گروه ۲۰ در ژاپن گفت او بر این عقیده‌است که ایران «با همین رهبری» بخت تبدیل شدن به یک کشور بزرگ را دارد.

در پی نشست ژاپن بود که نخست‌وزیر آن کشور، شینزو آبه، راهی دیدار با آقایان خامنه‌ای و روحانی شد؛ سفری که در نهایت واکنش رهبر جمهوری اسلامی به آن، چنین بود: «من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمی‌دانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم و نخواهم داد».

تنش‌های منطقه‌ای در غرب آسیا، میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی، در هفته‌های اخیر به‌طور چشم‌گیری رو به افزایش گذاشته‌است.

روز یک‌شنبه رهبران سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای خواستار گفت‌وگو و پایان دادن به تنش بر سر برنامه هسته‌ای ایران شدند. جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، نیز گفت «تمام آن‌چه در توان دارد» را برای جلوگیری از حرکت خاورمیانه به‌سوی سلاح اتمی را به کار خواهد گرفت.

اروپایی‌ها در عین حال از کاهش تعهدات اتمی از سوی ایران نیز «عمیقا ابراز نگرانی» کرده‌اند و خواستار این شده‌اند که تهران به اجرای کامل «برجام» ادامه دهد.

رویترز، واشینگتن‌پست، رادیو فردا